Najniebezpieczniejsze kraje świata

Wpis 60

W kwietniu 2017 r. w jerozolimskim tramwaju Palestyńczyk zabił brytyjską studentkę. Trzy miesiące wcześniej sam jechałem takim tramwajem i przeszło mi przez myśl, czy ktoś nagle nie wsiądzie z bombą czy karabinem. W końcu jest jakiś powód, dla którego tramwaje w Izraelu mają kuloodporne szyby. Jednak poza samym myśleniem o terroryzmie, nie czułem zagrożenia będąc w Jerozolimie. Stąd pojawiło się pytanie – czy Izrael rzeczywiście jest niebezpieczny? Czy Wam też zdarza się usłyszeć od znajomych obawy co do bezpieczeństwa w niektórych krajach? Ale co jest bardziej niebezpieczne – Francja czy Polska, Tirana czy Tel Awiw? Wszystko można zmierzyć i zapisać liczbowo, stąd właśnie pomysł na poniższy ranking, dzięki któremu wiem jakie są najniebezpieczniejsze kraje świata.

Morderstwa, wypadki, czy wojny?

Zamach terrorystyczny, w którym nikt nie zginął, jest nieporównywalnie bardziej medialny od codziennej statystyki wypadków na drogach. No polskich drogach każdego dnia ginie w ponad 8 osób, w tym kobiety​ i dzieci, a wśród ofiar byli Polacy. Natomiast w 2016, jak i w 2015 oraz 2014, w wyniku zamachów terrorystycznych na terenie naszego kraju nie zginął, ani nawet nie został ranny, żaden człowiek. To stwierdzenie jest trywialne i oczywiste. Mimo to ciągle słyszymy o zagrożeniu ze strony imigrantów, terrorystów, wyznawców Islamu, a w rzeczywistości to polski Janusz z polską Grażyną prędzej zabije kogoś na drodze, a media napiszą tylko, że „z powodu wypadku tworzy się korek”. Zestawiając wskaźniki śmierci w wypadkach drogowych, w wyniku działań wojennych, zabójstw i terroryzmu (dla wybranych krajów) powstał ten właśnie ranking. Niestety trudno o dane ofiar terroryzmu w skali świata dlatego wziąłem ten czynnik pod uwagę tylko w 11 krajach o największej liczbie zamachów, lecz de facto tylko w pięciu ma on znaczenie. Przykładowo w Indiach ginie 0,02 os. na 100 000 ludności w wyniku terroryzmu.

Gdzie jest więc najgorzej? Oto pierwsza dziesiątka.

Tab. 1 Najwyższy współczynnik śmierci na 100 tys. os. w wyniku zabójstw, wypadków drogowych, terroryzmu i działań wojennych

Wojna przede wszystkim, ale nie wszędzie

Jak pewnie się domyślaliście największe zagrożenie niesie wojna. Stąd wysoka pozycja Syrii, Iraku czy Afganistanu w rankingu. Natomiast drugie i czwarte miejsce to już zagrożenie ze strony pospolitej przestępczości. Wskaźniki zabójstw w niektórych krajach Ameryki Łacińskiej czy Afryki są tragiczne i nam Europejczykom pewnie nie przychodzi do głowy jak poważne jest to zagrożenie. W Hondurasie tylko w wyniku morderstw ginie względnie więcej ludzi (86,4 os.), niż w Iraku po uwzględnieniu wszystkich analizowanych przyczyn.

Stwierdzenie, że najniebezpieczniejsze są wojna i przestępczość, nie oddaje jednak rzeczywistości niektórych krajów. O wojnie się mówi, o przestępczości już nieco mniej. Co jednak uplasowało na piątej pozycji Libię? Ten kraj jest niechlubnym liderem w liczbie ofiar śmiertelnych wypadków drogowych. Z tego powodu ginie tam ponad siedem razy więcej osób niż w Polsce, a przypomnijmy, że pod tym względem jesteśmy jednym z niebezpieczniejszych krajów w UE. W Libii wypadki zabierają więcej istnień (73,4 os.) niż wszystkie wojny poza tą w Syrii. I tu refleksja, jak często słychać w mediach o wypadkach drogowych jako zagrożeniu bezpieczeństwa? Czy kiedykolwiek słyszeliście „Nie jedź do XXX, bo tam można zginać w wypadku drogowym”? Jaki kraj można wpisać w miejsce iksów? Otóż drugim krajem z największą liczbą ofiar wypadków drogowych, jest popularna Tajlandia.

Czy Izrael jest bezpieczny?

Jak więc wypadają często uważane za niebezpieczne kraje, w porównaniu do innych. Izrael, gdzie ciągle toczą się wojny, żołnierze stoją na każdym kraku, a o każdym ataku terrorystycznym słyszymy w mediach jest dopiero na odległej pozycji w rankingu, za Polską czy nawet Finlandią i Austrią. Zdziwieni? Uwierzcie mi, że ja też. Pamiętajcie jednak, że liczba ta dotyczy tylko Izraela, bez Palestyny. W Tel Awiwie można poczuć się bezpiecznie, a incydenty w Jerozolimie są pojedyncze i nie wpływają znacząco na zagrożenie w skali ogółu. Prawdopodobieństwo, że będąc w Izraelu staniemy się ofiarą terrorystów wynosi 1 do 554 000 (0,19 os.). Oczywiście trudniej wygrać szóstkę w totka, ale piątkę traficie już 10 razy częściej. Jeżeli gracie w Totka, a nie trafiliście dotychczas nawet piątki, to śmiało wybierzcie się do Izraela.

No dobra, Izrael statystycznie jest bezpieczny, a co z państwami arabskimi? Oprócz Syrii czy Iraku, okazuje się, że wiele z nich plasuje się dopiero w okolicy ósmej dziesiątki. I tak Jordania, Liban, Tunezja czy Arabia Saudyjska są bezpieczniejsze niż Rosja czy Kazachstan. Rosja jak pewnie wielu się domyśla jest najniebezpieczniejszym krajem europejskim. Albania plasuje się gorzej od Egiptu, a Czarnogóra od Turcji. Za to Gruzja jest minimalnie bezpieczniejsza od USA.

Inne zagrożenia

Niebezpieczeństwo to jednak coś więcej niż terroryzm i morderstwa. Przecież wiele krajów jest uznawanych za niebezpieczne przez przestępczość pospolitą. Kradzieże, rozboje, porwania nie były uwzględnione w rankingu opisanym powyżej. Dodałem więc dodatkowe dane i… tu pojawił się problem. Nawet dodając odpowiednie wagi najniebezpieczniejsze okazały się Chile i Argentyna. Adam z Naparzam w Świat nie mógł do końca uwierzyć i nie dziwię mu się.

Już na studiach lubiłem zajmować się geografią przestępczości i wtedy dowiedziałem się o sporym problemie z analizą danych. Czymś czego nie potrafią zrozumieć prawicowi politycy i niektóre media. Każdy kraj ma inną definicję przestępstw. Sztokholm światową stolicą gwałtów? Taki slogan przecież głosili niektórzy. Ale warto zagłębić się w definicję gwałtu i chęć zgłaszania przestępstw w poszczególnych krajach. Wyjdzie tu wiele ciekawych rzeczy. Operując tylko liczbami Szwecja, Belgia czy Portugalia okażą się zagłębiami kryminalistów, za to Indie oazą spokoju. Przypomnijmy, że nawet w Polsce kilkanaście lat temu liczba przestępców wzrosła z dnia na dzień. Potem znów zmalała. W 2000 r. prowadzenie pojazdów mechanicznych i innych (np. rowerów) pod wpływem alkoholu stało się przestępstwem, a od 2013 r. te „inne” znów stały się tylko wykroczeniem. Tym samym nawet w ramach jednego kraju porównanie statystyk przestępczości na przestrzeni lat może nie mieć większego sensu. Dlatego porównanie wskaźników przestępczości między krajami sobie odpuściłem, gdyż zamiast do Europy pojechałabym na wczasy do Pakistanu.

Najbezpieczniejsze kraje świata

Jeżeli chcemy jechać na wakacje i nie myśleć o niebezpieczeństwie to jest jeden kraj, w który nikt nie został zamordowany, ani nikt nie zginął w wypadku. Przynajmniej w okresie badań. Monako, jako jedyne może pochwalić się wskaźnikiem w rankingu na poziomie 0,00. Nie mam niestety danych dla Watykanu, ale domyślam się że może być podobnie. Kolejne miejsce zajmuje Hong Kong, znany z filmów o Jamesie Bondzie jako siedlisko zbirów. Widocznie to brytyjski agent ich przyciąga, wszak w Monako też był i trafił na trupa w szafie. Spokojne wakacje można też spędzić w Szwecji, ten kraj dąży do braku ofiar śmiertelnych w wypadkach drogowych i wypada w rankingu świetnie. Z bardziej turystycznych miejsc można wybrać się do Hiszpanii czy Japonii.

Zdaje sobie sprawę z niejasności i niepewności niektórych danych, jednak ogólna tendencja mam nadzieję została pokazana. Lepiej opierać się na liczbach niż na medialnych doniesieniach, które huczą od ataków terrorystycznych w Europie Zachodniej, a milczą o wypadkach drogowych we własnym kraju.

Pełny ranking najniebezpieczniejszych krajów świata do pobrania tutaj: Ranking Bezpieczeństwa Krajów

1. Wskaźnik zabójstw. https://en.wikipedia.org/wiki/List_of_countries_by_intentional_homicide_rate
2. Wskaźnika ofiar wypadków drogowych. https://en.wikipedia.org/wiki/List_of_countries_by_traffic-related_death_rate
3. Ofiary terroryzmu. https://www.state.gov/documents/organization/257738.pdf
4. Ofiary działań wojennych. http://data.worldbank.org/indicator/VC.BTL.DETH?view=map&year_high_desc=true
5. Spis ofiar ataków terrorystycznych w Izraelu. http://www.jewishvirtuallibrary.org/comprehensive-listing-of-terrorism-victims-in-israel